Con gái yêu quí của ba!

Hôm nay sinh nhật con gái yêu của ba. Mỗi khi ngồi nhớ lại những ngày tháng con gái ba ra đời ba lại thấy thương con vô hạn, đó là những ngày tháng rất túng thiếu khó khăn của gia đình ta. Công việc ba mẹ ở cơ quan thì thất thường, thu nhập rất thấp, nhưng cái  buồn hơn là lúc đó ngay trong cả ý nghĩ mơ mộng nhất ba cũng chưa bao giờ nghĩ có thượng đế nào cứu giúp.   Ngày đưa mẹ con đi sinh, mẹ đi xích lô, ba lọc cọc xe đạp theo sau, anh con Việt Anh lúc đấy mới hai tuổi chả bao giờ chịu rời ba mẹ. Nhưng thượng đế cũng thương tình các con đều sinh dễ và khỏe mạnh.

Thế mà đã hai mươi sáu năm rồi, con gái ba giờ đã trưởng thành đã có thể tự mình đi khắp thế giới, nhìn hình của con trong ngày lễ nhận bằng thạc sỹ  ba mẹ vui lắm mà sao nước mắt cứ muốn chảy ra.

Chúc mừng sinh nhật con gái yêu, ba muốn nói mấy điều này, có thể con đã thấy ở đâu đó trong cuộc sống trong sách vở, nhưng ba nghĩ cũng là tốt nếu giúp được gì cho con.

Con gái à, theo như ba nghĩ được sinh ra và sống trên trái đất này là một điều may mắn, dù rằng cuộc đời có những lúc vui lúc buồn, có những lúc thuận lợi lúc khó khăn… Thôi thì hãy cứ  bình tâm an nhiên tự tại mà sống, thế thôi. Nhưng  để có được bình tâm an nhiên tự tại có lẽ  người ta phải học, học trong sách vở, học ở trường đời rồi suy ngẫm tự rút ra bài học cho mình, còn nếu không điều đó  chỉ là ảo tưởng, nói tào lao vậy thôi.

Con thấy đấy, đời sống con người ta đâu có tách riêng ra được nó là  tổng hòa các mối quan hệ, đơn giản có, phức tạp có, mà con người thì:”Nhân vô thập toàn”. Do vậy một nguyên tắc bất dịch là không bao giờ tuyệt đối hóa bất cứ cái gì nhất là những vấn đề thuộc về tình cảm con người. Nhưng cũng vì sự không hoàn hảo của con người nên hãy giữ cho mình một trái tim biết yêu thương  chia sẻ, cảm thông, tha thứ.

Trên bước đường đời con sẽ nhận được những sự giúp đỡ, cũng nên rất cẩn trọng, nhưng nếu nhận được sự giúp đỡ không tính toán vụ lợi con phải luôn  trân trọng, biết ơn, sau đó nếu có điều kiện thì nên tỏ lòng biết ơn ấy và  tuyệt đối không  được gây phiền phức cho ân nhân của mình. Sự quên ơn, vô ơn là điều tồi tệ, khốn nạn nhất của con người.

Khi có điều kiện hãy giúp đỡ mọi người, nhưng nhớ giúp họ xong hãy quên ngay đi và không bao giờ được nhắc lại, sau đó nên giữ quan hệ ở mức độ  đúng mực, đừng có quá gần gũi thân thiết với người được mình giúp. Người Trung Quốc đã tổng kết và rất thâm thúy khi để chữ oán nằm trọn trong chữ ân, chữ oán luôn có hướng bục ra, phá ra vì thế có rất nhiều lý do để một lúc nào đó mình dễ có thể trở thành kẻ thù của họ.

Thường thì con người ta rất khó công nhận tài năng và thành công của người khác, ghen ghét đố kỵ có lẽ cũng là thuộc tính CON của loài người. Nhận biết điều đó con  hãy vui với thành công của người khác, tránh xa sự ghen ghét đố kỵ, nhưng hãy biết chấp nhận khi điều ấy xảy ra với mình. Không phải vì mình cho mình hiểu biết hơn người, nhưng thử hỏi mang trong đầu những thứ ấy làm gì trong khi có bao nhiêu việc phải làm. Mình hãy cứ bước đi trên con đường của mình.

Không phải làm việc gì cũng đều có kết quả tốt và thành  công mỹ mãn, nhưng trước khi làm việc gì hãy suy nghĩ phân tích lên kế hoạch thực hiện cụ thể, khi đã bắt tay vào làm thì phải làm cho hết trách nhiệm không được dễ làm khó bỏ, đừng bao giờ đánh trống bỏ dùi. Còn không thì đừng làm.

Đừng bao giờ nghĩ việc gì là việc nhỏ, việc nhỏ không thành thì chả việc lớn nào thành được. Thói quen trong sinh hoạt trong đời sống thường nhật ảnh hưởng nhiều tới tính cách và thành đạt. Một người không có thói quen đọc, ít quan sát, ít suy ngẫm thì khó có được sự tinh tế và suy luận đúng, rất dễ rơi vào tình trạng cực đoan hay hời hợt phù phiếm dối trá. Trong sinh hoạt thường nhật cũng vậy, đơn giản tiết kiệm nhưng không có nghĩa là búi sùi sao cũng được, khi có điều kiện hãy tạo cho mình nơi ăn ở phù hợp. Có một điều cho đến lúc này ba mẹ luôn tự hào về các con là chưa bao giờ nghe các con nói dối, cũng rất mừng khi thấy hai chị em con tạo được cho mình một nơi ăn ở tốt.

Theo triết lý thông thường thì cuộc đời chỉ có một lần, do vậy hãy trang bị kiến thức cho mình và biết cân bằng trong mọi lĩnh vực của đời sống thì sự an nhiên tự tại ắt sẽ đến.

 

Con gái yêu quí của ba! Những điều ba nói với con ở trên ngay cả ba nhiều khi cũng chưa làm được trọn vẹn, nhưng đó cũng là những điều ba rút từ thực tế cuộc đời mình, mong sao nó giúp cho con vững vàng hơn trong cuộc sống.

Một điều nữa con gái yêu à, hãy cố gắng trong cuộc sống, nhưng đời người ai nói trước được điều gì, khi mệt mỏi, khi cần phải nghỉ ngơi hãy về đây với ba mẹ, bất kể lúc nào khi ba mẹ còn hiện diện trên mặt đất này. Các con là tất cả với ba mẹ.

Chúc con gái ba may mắn, sinh nhật vui, hạnh phúc.

Ba hôn con gái!

                                   

                                      Vũng Tàu, 29/12/2015

Thực một tí đi!

Người Việt mình hay bàn chuyện cao siêu, từ anh lái taxi đến mấy anh doanh nghiệp mới nổi, mở miệng là giọng trên trời. Có anh chủ doanh nghiệp tạo được tí tiếng tăm, chả chịu lo làm ăn lại lo thuê người viết sách dạy dỗ thiên hạ, để đến rồi vợ nó cũng chán. Có anh viết một câu chả biết chấm phảy chỗ nào, nhưng được cái láu cá láu tôm, mở doanh nghiệp, nhộm nhoạm cũng kiếm được, cứ yên vị làm ăn đi lại chả muốn, dửng mỡ đi đâu cũng ti toe giới thiệu ta là nhà nọ, nhà kia, như người có chữ thánh hiền.Thật chả biết dơ! Đôi khi thấy có ai mang chuyện tiền bạc ra nói các anh mỉa ngay, thằng này thực dụng quá không xứng tầm với mình. Chả hiểu đầu các anh có cái gì mà lại bỏ cái thực đi lấy cái hão thế, mình thì chỉ ước được một phần cái giàu cự phách, tiền nhiều như quân Nguyên của các anh, để mà tung tẩy lại chả được.

Có thực mới vực được đạo, đâu xa thì mình chưa biết, nhưng có dịp ra nước ngoài cùng với các bác, các cô, chữ nghĩa đầy mình, hàm học bao quanh mới thấy cái cảnh ít tiền, không tiền nó chán lắm, nó làm người ta mất đi cả cái đĩnh đạc, tự tin.

Lúc đi, lấy hết cả tiền chẵn, tiền lẻ có trong nhà, đập luôn cả heo đất của con, đổi được hơn ngàn đô. Vợ dặn tiện thể mua cho em cái túi hàng hiệu, con nói ba mua cho con đôi giày thể thao, còn bạn bè, đồng nghiệp. Hơn ngàn đô đâu dám để cả trong bóp, mất bóp một cái thì toi! Thế là chia ra, túi quần lót bên phải 500, bên trái 400, túi áo 300, tiền tiêu vặt để trong bóp...

Vừa buồn cười vừa thấy tội cho bạn, cho mình. Vào siêu thị, thấy người ta, người đã đẹp, ăn mặc lại càng đẹp, thích gì mua nấy, toàn là hàng hiệu chất đầy xe xong ra đưa thẻ thanh toán quẹt quẹt. Còn mình muốn mua thứ gì, lật lên lật xuống xem giá cả thế nào, đảo đi đảo lại mấy vòng để đủ thời gian xác định tư tưởng. Đến khi xác định dứt khoát mua rồi lại đến công đoạn vào  toilet tụt quần, móc túi trong túi ngoài lấy tiền.

Cảnh đấy, tâm thế ấy muốn đĩnh đạc cũng chả được./.

Chuyện nhỏ!?

Một lần ở sân bay Suvarnabhumi - Thái Lan trong lúc chờ máy bay về Việt nam mình ghé một quầy hàng miễn thuế mua chai nước hoa hiệu Chanel. Lúc lấy tiền thanh toán, móc hết túi trong túi ngoài vẫn còn thiếu gần ngàn bạt, thấy cô bé bán hàng nhiệt tình quá mình cũng ngại nên lấy đại chai hiệu khác giá rẻ hơn. Không ngờ cô bé nhìn mình nói: Không sao đâu, ngài không thích thì đừng mua, còn không ngài chờ tôi ít phút. Nói rồi cô bé chạy đi, khoảng năm phút sau mang về chai Chanel với dung tích nhỏ hơn tương ứng với số tiền mình có. Chuyện nhỏ thôi mà làm mình ấn tượng mãi, những lần sau  có dịp qua sân bay Suvarnabhumi mình cứ để ý xem thấy cô bé ấy không mà không thấy.

Sáng qua ghé hiệu thuốc mua hộp thực phẩm chức năng Cumar Gold  giá 268 ngàn. Đưa 300 ngàn, lúc cô bé bán hàng thối lại tiền mình cũng chả để ý, về nhà thấy có những 72 ngàn. Mình quay lại gọi cô bé nãy bán hàng cho mình nói, cháu ơi! lúc nãy cháu thối thừa tiền cho chú. Cô bé chả nói một câu, nguýt mình một cái dài cầm lại tờ 50 ngàn, trong đầu chắc còn kèm theo:"Mẹ, lão già lẩm cẩm". Có lẽ cô bé sợ chủ và các bạn cùng bán phát hiện sự thối thừa tiền này.

Rõ ràng cô bé bán hàng đã sai rồi. Cái sai nhất là không dám nhận lỗi và sẵn sàng đổ lỗi cho người khác (cuối ngày khi kiểm tiền, nếu thiếu thì tất cả người bán cùng phải chịu). Nhưng cũng đừng vội chỉ trách mình cô bé, nếu như chúng ta thấy xin được chân bán thuốc ở Việt nam đối với những người thấp cổ bé họng cũng cả là một vấn đề. Ở đây là sự độ lượng, vị tha của chủ, của đồng nghiệp ra sao khi phát hiện sự thối thừa tiền này?.

Có lẽ cả hai vế trên người Việt chúng ta đều thiếu cả, nên để tạo được những "Chủ nhân ông" đích thực đối với người Việt ở dải đất hình chữ S này chắc còn xa lắm./.

MỘT BÙI NGỌC TẤN MÀ TÔI BIẾT.

 
Nhớ vào khoảng đầu năm 2008, mấy anh em ngồi tào lao ở quán café, anh Tiến (nhà văn Trần Đức Tiến) nói với mình:"Mai có vợ chồng bác Tấn xuống chơi, Tuấn có rảnh đi cùng”. Đã đọc truyện ông viết: Một thời để mất, Rừng xưa xanh lá, Chuyện kể năm 2000, nay gặp ông không khác so với  hình dung: nhẹ nhàng, bình thản. Trò chuyện ông chân tình, ý nhị mà không màu mè, với mình như thấy quen ông từ kiếp trước. Ông hỏi mình tuổi gì, mình nói tuổi Mậu Tuất. Thế thì Tuấn sau mình hai giáp, ông dùng từ sau trước như tuần tự của thời gian mà không dùng từ hơn kém mang tính thứ bậc. Sau này để ý lại, thấy trong các trang viết ông dành cho bạn bè, cho người thân đều một khiêm nhường, ý nhị thế. Ờ, mình với Tuấn nhiều cái giống nhau nhỉ, cùng tuổi con chó này, tên cùng vần T này, cùng dân Hải này…ông liệt ra một loạt cái giống nhau làm mình phì cười. Trầm ngâm một chút ông nói, trong các truyện mình viết cũng thường lấy  tên Tuấn nữa. Thêm một chữ u, u buồn. 

 Trò chuyện ông kể truyện ngắn đầu tiên được đăng sau khi ở tù ra là viết về một người bạn thân sau nhiều năm chinh chiến nay về làng làm nghề thổi kèn đám ma. Ông nói, lúc đăng báo họ sửa lại đoạn kết thành thử ra đọc thấy khiêm cưỡng, nhàn nhạt, nhưng khi ấy  họ đăng cho mình, lấy đúng tên mình cũng là dũng cảm lắm. Rồi chuyện ông “tự nhiên” đi tù, chả phiên tòa nào xét xử, chả một bản án nào được tuyên. Những năm sau này ông đã viết nhiều đơn, gửi đi nhiều nơi, chỉ để các cấp lớn nhỏ trả lời một câu: Tại sao tôi phải vào tù? Buồn là cho đến khi ông từ giã thế giới này, chẳng ai, chẳng cấp chính quyền, đoàn thể nào trả lời câu hỏi ấy, cứ nơi nọ đổ cho nơi kia, rồi hẹn hết năm này tháng khác. Cứ như số ông phải đi tù, thế thôi! Vĩ nhân nào đã nói:"Một ngày tù bằng nghìn thu ở ngoài", Ông lại những 5 năm, kém tí chẵn hai nghìn ngày, bằng bao nhiêu cái nghìn thu? Đến nỗi mà:"Kể từ khi ở tù ra, hắn nhìn ai cũng quen quen, hình như gặp ở trại nào, ra hồi nào ấy nhỉ?". Vậy mà ngồi nghe ông nói về những ngày tháng ấy cứ nhẹ tênh, như ôn lại chuyến đi du lịch. Người mới gặp nghĩ ông cam chịu, nhưng trò chuyện cùng ông, đọc những gì ông viết, sau cái tĩnh lặng kia là trái tim cháy bỏng, là những trăn trở của kiếp nhân sinh, nhưng cái hay ở ông là vượt lên trên những oán trách, hận thù. Người như thế, khác thế ở thời này là dễ bị nghi hoặc lắm. Ông nói, chiều qua vừa từ Hải phòng vào nhà con gái ở Sài gòn thì buổi tối đã có hai cậu công an đến hỏi:”Bao giờ bác về?”.

Bữa đó trên bè hào Long Sơn, có Lý là nhân viên văn phòng của xã. Khi biết chuyện Lý có ba bà vợ, lên lịch mỗi bà  đến ở với Lý hai tháng, đúng ngày tự động dọn đến, tự động  dọn đi, chả một câu  phàn nàn. Tổ chức có ý quy hoạch đưa Lý vào cán bộ nguồn của xã, với điều kiện phải đăng ký và ở với một bà thôi. Lý nói, cả ba bà đều yêu tôi, tôi yêu cả ba bà, ba bà đối với nhau tử tế thân thiện, các anh chỉ cho phải bỏ ai? Nghe tới đó, ông cười: hay, hay! Quay sang Trần Đức Tiến ông nói, nhân vật ở đây, chứ ở đâu nữa mà phải tìm. Tuần sau đó Trần Đức Tiến có bài về Long Sơn, về Lý  đăng trên Tiền Phong chủ nhật. Các bác văn nghệ từ nam chí bắc về  Vũng Tàu cứ đòi phải dẫn sang Long Sơn để thưởng thức món “bướm tiên” và gặp nhân vật ba vợ không chịu bỏ vợ nào.

 Gặp lần ấy mình nghĩ người như ông còn bao nhiêu mối giao tiếp quan hệ nếu có quên người nào đó mới gặp cũng là bình thường. Vì thế thật ấm áp khi có ai từ  Vũng Tàu ra ông đều gửi lời hỏi thăm, ra truyện mới ông gửi tặng mình.

Đọc truyện của ông mình thích những trang ông viết về bè bạn, về Dương Tường, về Lê Bầu, về Hứa Văn Định … đủ các cung bậc cảm xúc. Ông cũng hay kể vể Nguyên Hồng, bộc trực tốt tính lắm, chính vì thế có lần mình mới hỏi bà Bích vợ ông cái chi tiết khi ông bị bắt, Nguyên Hồng gặp bà ở ngoài phố quay đi không dám nhận là sao? Bà nói, hai người giáp mặt nhau mình định chào thì anh quay đi. Ông cũng ngồi đấy nói như thanh minh: Cái anh cộng sản này hay ở  chỗ đó, họ làm cho cả xã hội nghi kỵ lẫn nhau, làm cho mọi người lúc nào cũng nơm nớp lo sợ. Pháp, Mỹ đều không làm được điều này. Ở ông luôn thấy cái đẹp, cái hay của con người ngay trong cái ác, cái yếu hèn. 

Nhớ  có ông từng là bạn mình, chơi với nhau mấy chục năm, cũng gọi là thân, đối với nhau cũng tử tế. Rồi có một ngày tai bay vạ gió mình bị nạn, nhiều người chưa rõ cũng lo cho mình, gọi điện thăm hỏi động viên, còn bạn thì biến mất tăm. Gọi điện cho bạn để tào lao thôi,  bạn kêu bận quá, bận quá, lát nữa tôi gọi lại cho. Lát nữa, ấy là đến khi hoạn nạn với mình đã qua. Bạn sợ liên lụy. Khi tai qua nạn khỏi, gặp bạn ở đám giỗ, đám hỏi, có tý rượu bia bạn lại bùi ngùi: Thấy  ông vất vả quá, khổ quá! Quay sang mọi người trong bàn bạn nói to, tôi với ông Tuấn này bạn bè mấy chục năm rồi, con chấy cắn đôi, sống chết có nhau… 

Đấy, cứ bùi ngùi vậy, cứ trơn tuột vậy. Thật lòng lúc ấy mình vừa bực, vừa coi thường nữa, nhưng nhớ  tới bác Tấn, như thế, như thế… mà vẫn nhẹ tênh,chả trách, chả thù, để rồi lại nghĩ lại, thôi có lúc quỷ thần hai vai ám ảnh người ta, bỏ đi.

Tháng 4/2014 vợ chồng ông cùng dịch giả Dương Tường vào Vũng Tàu, khi đó sức khỏe của ông cũng đã yếu lắm. Hôm ấy ngoài mấy anh em tụi mình còn có một Fan hâm mộ, người đã tài trợ để tái bản cuốn: Chuyện kể năm 2000. Sách in đẹp gộp hai tập làm một, khi viết tặng sách cho tụi mình, thấy tay ông run lắm. Ông nói, các bác sỹ họ cứ động viên mình, nhưng mình biết chắc chỉ vài tháng nữa thôi! Vào chào các cậu, chắc lần này là lần cuối. Rồi như sợ bạn mình buồn, chỉ đĩa thức ăn trên bàn ông giục tụi mình ăn đi, ăn đi đừng để phí.

Là người theo đạo Phật, ông hiểu rõ lẽ vô thường của vạn vật, của đời người, được đấy mất đấy, phúc đấy họa đấy, triết lý ấy lại được kiểm nghiệm bằng chính cuộc đời mình, có lẽ vì thế nên ông luôn nhìn mọi thứ trong đời sống một cách nhẹ nhàng, bình thản của người đắc đạo. Thì đấy, đúng là trong họa có phúc, chả ai tự dưng lại muốn tù đày, nhưng nếu không có cái họa của 5 năm oan trái, ngồi tù thì Bùi Ngọc Tấn chắc mãi chỉ là"Nhà Văn Công Chức", "Nhà Văn Quốc Doanh" mà thôi. Làm sao có được những trang viết thấm đẫm tình người với đủ các cung bậc cảm xúc mà không chút màu mè, giả tạo như trong Rừng xưa xanh lá. Làm sao có được những chất liệu để viết nên Chuyện kể năm 2000, một tác phẩm lay động mọi trái tim, xứng tầm giải  Nobel văn học, cùng nhiều tác phẩm khác nữa. Và, đúng như lời điếu mà dịch giả Dương Tường đã đọc trong tang lễ khi tiễn đưa ông về với Phật:”…Lịch sử công minh, sớm muộn sẽ đặt những nhân cách lớn trở về đúng vị trí và anh linh Bùi Ngọc Tấn sẽ mãi rạng ngời cùng trời xanh biển đẹp Hải Phòng. Bởi trong lòng những người yêu văn học, yêu những giá trị đích thực truyền từ thế hệ này sang thế hệ sau, cái tên Bùi Ngọc Tấn đã trở thành bất tử”.

Với mình lúc nào cũng như thấy ông ở quanh đây!