Lang thang khu The Rocks ở Sydney lòng chợt se lại khi nhìn về Vũng Tàu, thành phố nơi mình đang sống. Lịch sử khai phá và xây dựng của hai thành phố này đều có nét tương đồng. Những người đầu tiên đến khai phá xây dựng, tạo ra một vóc dáng của thành phố hiện thời đều là những tù nhân. Cái nguyên nhân dẫn đến họ phải rời xứ ra đi cũng giống nhau. Đó là những cuộc nội chiến liên miên dành giật ngôi vương của giới cầm quyền, đã đẩy một tầng lớp dân chúng tới cùng cực đói nghèo, để rồi "bần cùng sinh đạo tặc". Còn thủ đoạn cai trị thì chính quyền dù kđông hay tây đều như nhau cả, ve vuốt, trấn áp để giữ quyền lợi của mình. Đầy các tù nhân đến vùng đất mới là "nhất cử lưỡng tiện" vừa dẹp được loạn ở kinh thành lại vừa xây dựng mở mang bờ cõi. Dĩ nhiên những bộ óc hoạch định để xây dựng một thành phố tương lai là ở giới cầm quyền, nhưng với những người thực thi, công sức, trí tuệ của họ cũng phải được trân trọng đánh giá đúng mức.
Đấy chính lả điểm khác nhau giữa họ và chúng ta. Thăm khu The Rocks, hầu như các di tích liên quan tù nhân, những con người đầu tiên đến đất này đều được trân trọng giữ gìn. Cả Sydney, cả nước Úc chả ai mặc cảm vì thành phố tôi, nước tôi được hình thành xây dựng từ những tù nhân, thậm chí họ còn rất tự hào vì điều đó. Đồng 20 đô la Úc hiện thời mang hình một người phụ nữ tù nhân trong lớp tù nhân đầu tiên ngày ấy.
Năm 1995 kỉ niệm 100 năm kể từ ngày đồng chí Toàn quyền Đông Dương tuyên bố thành lập thành phố Vũng Tàu. Thành phố ra tập san và đặt mình viết bài về lịch sử hình thành. Khi ấy mình viết đúng những gì mà đã biết. Lúc lên bài các đồng lãnh đạo giãy như đỉa phải vôi. Chết, thế này thì chết! Viết lịch sử mà ca ngợi quân trộm cướp thế này à!? Có đồng chí cảm thán rất Nguyễn Huy Thiệp:"Thế ra ông cha ta độc quân trộm cướp sao!"
Tất nhiên bài đó bị loại ra và người khác sẽ viết lại.
Ngay đến bây giờ ai nhắc đến ba chiếc thuyền ngày ấy chở ... đến thành lập ba làng Thắng Nhất, Thắng Nhì, Thắng Tam thì cũng tránh chữ "tù nhân" ra, không là phạm huý đấy, mặc dù lịch sử diễn ra là vậy.
Lịch sử không được tôn trọng, vì cái hão thì còn gì là lịch sử.
