TÀO LAO TRÊN NHỮNG NẺO ĐƯỜNG (Bài 2)

Đinh Bá Tuấn

 Bài học ở Cape Town

Đến Cape Town (Nam Phi), bữa ăn đầu tiên là ở nhà hàng Sài gòn. Nhà hàng nằm ở đường gì mình cũng chả nhớ tên. Chỉ nhớ đường nhỏ, dốc và ít cây, nhìn thẳng ra Núi Bàn. Gần cuối đường có hai nhà hàng, một bên là nhà hàng Việt mang tên Sài gòn, một bên là nhà hàng Thái. Chữ Thái loằng ngoằng nên không rõ tên nhà hàng là gì. Khi xe đỗ trước nhà hàng Sài gòn các bạn Thái mới nói: Hôm nay ăn món Việt, Tuấn nhé? Đến nước này thì cười mà Ok thôi. Sự chu đáo của các bạn Thái thì mình đã rõ, nhưng xử tế nhị như thế này làm mình phải nghĩ quá. Với tỷ lệ áp đảo (4Thái, 2Việt), mà lại hai thằng Việt ất ơ, chả phải quan chức cần cầu cạnh gì, bạn “nhường”  quá mình cũng ngại.

Sự đoàng hoàng, tự tin và tế nhị trong giao tiếp của các bạn làm mình bật ra sự so sánh. Liệu có mấy quan chức Việt có đủ độ tự tin, tinh tế thế này? Mình cũng đã đi cùng với nhiều loại quan chức, nhiều cấp quan chức Việt, đi trong nước cũng có, đi ngoài nước cũng có, nhưng thật lòng mà nói: Chán lắm. Ông thì tự ti rúm ró, ông thì ba hoa kệch cỡm. Lại có ông “kiêu” đến nỗi, nghĩ ta đây đang ở trung tâm tinh hoa thời đại, sang ban phát tinh hoa ấy cho bọn tư bản giãy chết. Ăn bún bò ở Las Vegas mà ông đòi nhà hàng phải tìm cho ông mắm tôm, hoa chuối thái. Nhà hàng nói không có, ông oang oang, văng nước miếng sang mấy bàn bên cạnh, thế này thì ở Mỹ làm đéo gì? (Vậy mà, vì thể hiện được “lập trường” sau chuyến đi ấy ông từ phó sở lên trưởng sở đấy). Nghĩ ngay cái vụ này thôi, nếu anh ba, anh tư nhà mình mà trưởng đoàn, sau mấy ngày vạ vật toàn cơm tàu, cơm tây, nay đứng trước  một bên là nhà hàng Thái, một bên là nhà hàng Việt, trong đầu nghĩ ngay đến lẩu mắm, phở bò, chắc quên cha thằng ngồi bên cạnh là người nước nào!!!?

Chủ nhà hàng Sài gòn, tên Mỹ quê ở dưới miệt Cần Thơ. Theo như Mỹ nói, cả Cape Town chỉ có nhà hàng của em là nhà hàng Việt duy nhất. Các anh chị trong sứ quán, các du học sinh Việt nam thường ra đây ăn uống, họp mặt. Mình hỏi: Mỹ qua đây được lâu chưa? Dạ, em mới qua được mấy năm, trước em ở Đức. Mình lại hỏi: Mở nhà hàng to như thế này, vốn lớn nhỉ? Dạ, em chỉ có một nửa còn một nửa của bạn người Đức kia. Vừa nói, Mỹ vừa chỉ một anh tây cao lớn đang dọn tô chén bàn bên cạnh. Chả ai vô duyên như mình, tự nhiên bật ra, chả ra câu hỏi, chả ra câu cảm thán: Ủa, chung vốn với cả người Đức à!!!? Thoáng thấy Mỹ hơi sững lại, nhưng vẫn nhẹ nhàng: Có sao đâu anh.

Lúc về nghĩ lại, mình tưởng như tự nhiên thốt ra những câu đó, nhưng thật ra đó là những ý nghĩ tự ti, sợ cái lạ, sợ những gì nằm ngoài những thứ được định sẵn, những cái đó nó lẩn vào máu mình, ngầm chảy trong huyết mạch của mình và khi có cơ hội là tự bật ra mà thôi.  Xét theo nghĩa ấy mình cũng chẳng thoát ra được những vớ vẩn, nhỏ như con thỏ của tư tưởng Việt./.